TIẾN LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI BỎ QUA CHẾ ĐỘ TƯ BẢN CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM
Tác giả: Dương Phú Hiệp chủ biên
Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2001, 284 trang
Kí hiệu: Vv566
Tiến lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa là một nội dung quan trọng trong lý luận về chủ nghĩa xã hội. Khi phân tích về sự vận động đi lên của các quốc gia dân tộc, các nhà kinh điển của Chủ nghĩa Mác – Lênin đã chỉ ra sự phát triển kế tiếp, thay thế tuần tự của các hình thái kinh tế - xã hội, đồng thời các ông cũng nêu ra khả năng về sự phát triển nhảy vọt, bỏ qua một hình thái nào đó do các điều kiện khách quan, chủ quan, bên trong, bên ngoài do hoàn cảnh lịch sử cụ thể quy định.
Mác và Ăngghen đã nói về khả năng phát triển không tư bản chủ nghĩa. Tư tưởng này đã được Lênin kế thừa, phát triển và nêu ra những điều kiện chủ yếu để các dân tộc chậm phát triển có thể vận động đi lên chủ nghĩa xã hội không qua chế độ tư bản chủ nghĩa.
Ở Việt Nam, chủ đề này cũng đã được quan tâm nghiên cứu từ lâu và cũng có không ít công trình được công bố. Thực tiễn vận động đi lên của nước ta và một số nước khác đã và đang đặt ra hàng loạt vấn đề cần làm sáng tỏ. Với hi vọng góp phần bổ khuyết những vấn đề nêu trên và góp phần cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối đổi mới của Đảng ta trong những năm sắp tới, tác giả Dương Phú Hiệp đã chủ biên cho ra dời cuốn “Tiến lên chủa nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa ở Việt Nam”. Nội dung cuốn sách gồm 3 chương như sau:
Chương 1: Lý luận Mác Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh về quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa. Trong chương này, tác giả tập trung nghiên cứu học thuyết Mác – Lênin về hình thái kinh tế - xã hội và về thời kỳ quá độ, qua đó làm rõ tính tất yếu khách quan của chủ nghĩa xã hội trong quá trìh phát triển lịch sử tự nhiên của xã hội loài người; làm rõ quan điểm của các nhà kinh điển về khả năng phát triển rút ngắn, về con đường và phương thức “quá độ gián tiếp” lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa; đồng thời cũng tập trung nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa ở Việt Nam.
Chương 2: Những bài học kinh nghiệm rút ra từ lý luận và thực tiễn của một số nước đi lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa. Ở đây, tác giả tập trung phân tích kinh nghiệm của các nước Cộng hòa Trung Á thuộc Liên Xô trước đây và kinh nghiệm của Trung Quốc. Các nước Cộng hòa Trung Á đi lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa trong khuôn khổ Liên bang Xô Viết, được sự giúp đỡ, chỉ đạo trực tiếp từ Liên bang trong suốt mấy chục năm và cuối cùng đã sụp đổ, tan vỡ cùng với mô hình chủ nghĩa xã hội kiểu cũ. Từ sự không thành công này có thể rút ra những kinh nghiệm trong việc xác định con đường va giải pháp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Trong chương này còn đề cập đến kinh nghiệm của Trung Quốc. Những kết quả cải cách của Trung Quốc cũng cho chúng ta một số kinh nghiệm về mặt lý luận và thực tiễn trong việc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
Chương 3: Điều kiện và đặc điểm của con đường đi lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa ở Việt Nam. Trong đó, tác giả đưa ra 3 nội dung chính. Một là, luận chứng sự lựa chọn đúng đắn của Đảng và của Chủ tịch Hồ Chí Minh, của dân tộc ta về con đường phát triển rút ngắn; làm rõ những yếu tố khách quan, chủ quan, bên trong, bên ngoài đưa lại quyết định đúng đắn trong việc kiên trì lựa chọn con đường đi lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa. Hai là, phân tích những điều kiện chủ yếu cần thiết đề thực hiện sự phát triển rút ngắn ở nước ta. Ba là, khái quát những đặc điểm của con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Từ những nội dung trên có thể thấy, cuốn sách đã góp phần tổng kết về mặt lý luận và thực tiễn con đường phát triển bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa, từ đó luận chứng khả năng, điều kiện và đặc điểm của con đường phát triển rút ngắn đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Cuốn sách là tài liệu vô cùng bổ ích cho bạn đọc.
Thực hiện: Hà Hậu
